Elementary OS Luna İncelemesi

Elementary Luna, Linux sürümleri arasında Mac OS’ye en çok benzeyen sürüm. Sade ve hızlı. Ayrıca kendine özgü yazılımlarla geliyor. Özellikle uygulamaları başlatmada oldukça hızlı olan Elementary, bazı kararlılık sorunları yaşayabiliyor. Tüm bu sorunları ve Elementary OS Luna incelemesine başlayalım. Yazı boyunca bazı eksik noktaları çözmenize yardımcı olmaya çalışacağım.

Elementary OS Luna’yı İndirin

http://elementaryos.org/ bağlantısana tıklayıp, sağ tarafta Download butonunun altında yazan Download Luna for free linkine tıklayabilirsiniz ya da 10$ yerine 0$ dolar yazarak download butonuna basabilirsiniz. Luna tamamen ücretsizdir. Ardından açılan pencerede, 32 Bit veya 64 Bit seçeneğini seçerek, direkt veya torrent olarak mı indirmek istediğimizi seçiyoruz.

Elementary OS USB Kurulumu

İndirdiğiniz iso dosyasını bir flash diske yazmanız gerekmekte, Universal USB Installer programını şu adresten kuruyoruz. Yandaki gibi bir ekran göreceksiniz bu programı kurduğunuzda (üzerine tıklayıp resmi büyük görebilirsiniz). Burada Step 1 kısmında, Elementary OS Luna yı seçiyoruz. Ardından USB yi seçiyoruz. Create a tıklayıp bitmesini bekliyoruz. Kurulum tamamlandığında usb takılı halde bilgisayarı yeniden başlattığımızda Elementary OS yi usb üzerinden kullanmaya başlayabiliriz.

Elementary OS’ye Merhaba

Elementary Luna, Mac OS görüldüğü gibi çok benziyor. Kendine has uygulamaları tanıtmak gerekirse, Music uygulaması bildiğimiz müzik uygulaması. Midori ise Luna’nın internet tarayıcısı. Midoriye ayrıca ufak bir başlıkta değineceğim. Geary Mail ve Shotwell adında uygulamalarda var. Ayrıca pidgin tarzı Empathy adında bir mesajlaşma programı mevcut.

Midori

Elementary Luna tarayıcısı olan Midori, başarılı bir tarayıcı. Hızlı ve tasarım olarak firefox’a benziyor. Sekmeleri kapatma tuşunun sekmenin solunda olması ise biraz zorluyor. Tarayıcının bazı sitelerde takıldığını gördüm, ayrıca adsl paneline girerkende takılma yaşamakta. Bunun dışında pek bir sorun görmedim.

Geary Mail

Geary Mail ile birden çok mail hesabını tek bir programla yönetebilirsiniz. Ayrıca mail geldiğinde masaüstü bildirimleri ile mailinizden anından haberdar olabilirsiniz.

Pencere Tuşları

Ekran görüntüsünde incelediyseniz, pencerenin sağ üst köşesinde sadece küçültme tuşu var. Açıkçası kullandığımız tüm işletim sistemlerinde mevcutken, burada olmaması beni rahatsız etti. Tabi ki bunu çözmenin bir yöntemi var.

Yazılım Merkezini açıp, arama yerine dconf yazın ve dconf editör (dconf düzenleyici) yi kurun. Kurulum tamamlandıktan sonra, sol üste uygulamalar yazan yere gelip arama kısmına dconf yazın ve programı açın. Sol kısımdan, org > pantheon > desktop > gala > appearance bağlantılarını takip ederek button layout kısmının değerini :minimize,maximize,close ile değiştirin. Uygulama anında bu ayarı yapacaktır, sağ taraftan pencereyi kapatabilirsiniz.

Ekran Köşeleri

Ayarlar kısmından ekranın köşelerine geldiğinde bilgisayarın ne yapacağını ayarlayabilirsiniz. Bunu yapmak için altta bulunan doctan, Sistem Ayarlarına tıklayın. Masaüstü‘ne tıklayın ve Etkin Köşeler sekmesine gelin. Burada açılan pencereden, ayarlamaları yapabilirsiniz.

Masaüstü Kullanımı

Linuxların çoğunda hoşuma gitmeyen şey masaüstü yönetiminin olmaması yani en azından aktif olarak gelmemesi, bundan önce xubuntu kullanmaktaydım, xubuntu da masaüstü yönetimi mevcuttu fakat maalesef Elementary OS Luna da böyle bir özellik yok. Ama bunu biraz terminal kullanımıyla çözebiliyoruz. Elementaryupdate sitesinde bununla ilgili bir çözüm sunulmuş, elimden geldiğince bunu çevirmeye çalıştım. Dilerseniz buraya tıklayarak orjinal makaleye geçebilirsiniz.

Başlamadan önce bunun tam bir çözüm olmadığını söylemek istiyorum, Nautilus adında eklentiyi kurarak işe başlamamız gerekiyor. Tabi burada bir hatırlatma yapalım, Nautilus bellekten ekstra yer kullanmaktadır. Öncelikle Nautilus’u kuralım;

sudo apt-get install –no-install-recommends nautilus dconf-tools

Ardından sol üstteki uygulamalar kısmına geliyoruz, burada dconf editörü arıyoruz. Bunu yukarıda anlatmıştık.  dconf’u açtıktan sonra şu bağlantıyı takip ediyoruz ; org > gnome > nautilus > preferences  gelen pencereden desktop-is-home-dir kısmına çift tık yapın. ( İlk tık aktif etmek için, ikincisi ise pasif etmek için).

Şimdi bir dosyayı düzenlememiz lazım, ev klasörüne gidip CTRL+H (ya da sağa tıklayıp gizli dosyaları göster diyerek) gizli dosyaları gösteriyoruz. .config klasörünü açıyoruz. user-dirs.dirs dosyanı açıyoruz, ve sayfanın altına XDG_DESKTOP_DIR="$HOME/Desktop" kodunu ekleyin. Eğer bunu eklemeden önce sayfada XBG_DESKTOP_DIR=... tarzı bir yer varsa önce onu silin. ( Tırnaklar içinde Desktop yazan yerin, kullandığınız dile gerekebilir, örneğin Türkçe için Masaüstü olması gerekebilir).

Son olarak terminali açıp, nautilus -n kodunu yazın. Şimdi masaüstünde sağ klik yapmaya çalışın. Çalışmadıysa bir yerlerde hata yapmışsınızdır demektir :).

Bilgisayar Açılınca  Masaüstünü Otomatik Başlatmak

Döndük dolaştık gene geldik, dconf‘a.. Sol üstten uygulamalar kısmına gelip, dconf yazarak dconf editörünü açıyoruz. Ardından org > pantheon > cerbere yolunu takip ediyoruz. Ve en alttaki kısmı şu kod ile değiştiriyoruz:

['wingpanel', 'plank', 'slingshot-launcher –silent', 'nautilus -n']

Ardından dconf-editor ü kapatın. Oturumu kapatıp açtığınızda çalıştığını göreceksiniz.

Arkaplan Değiştirmeme Sorunu

Normalde ayarlar kısmından arkaplanı değiştirebiliyorsunuz ama sağ klik yapıp arkaplanı ayarlayamama gibi bir durum varmış. Açıkcası denemedim, ama makalenin orjinalinde olduğu için yazıyorum.

Yönetici olarak /usr/bin dosyanı açın ve gnome-control-center yazıp arayın, ardından çıkan dosyayı gnome-control-center.bak olarak adlandırın. Boş bir dosya açın ve içine şu kodları yazın:

function background
{
switchboard -o desktop.plug
}
"$1"
exit 0

Dosyayı gnome-control-center olarak kaydedin. Sonra bu dosyayı executable yapın.

Sonuç ve Fikirler

Elementary OS, daha yeni yeni gelişiyor, eksikleri ve uyum problemleri var, program deposu olarak zaten yazılım merkezi mevcut ve alternatif programlar var. Şuana kadar sadece open office kurulumunda sorun yaşadım. Çözmeyi başarırsam onunla ilgili bir yazı yazmayı da düşünmekteyim.

Şimdilik bu kadar… Umarım yardımcı olabilmişimdir, açıksası Linux konusunda bilgili değilim, elimden geldiğince ve bulabildiğim kadarıyla size Elementary OS Luna’yı anlatmaya çalıştım.